Superfoods to termin, który w ostatnich latach zyskał ogromną popularność. Najczęściej kojarzy się z egzotycznymi produktami, takimi jak jagody goji, nasiona chia czy spirulina. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę, że równie wartościowe produkty znajdziemy na naszych rodzimych polach, łąkach i w lasach. W tym artykule przedstawiamy polskie superfoods - lokalne produkty o wyjątkowych właściwościach prozdrowotnych, które są łatwo dostępne i doskonale znane w naszej kulturze kulinarnej.
Dlaczego warto sięgać po lokalne superfoods?
Zanim przejdziemy do konkretnych produktów, warto zastanowić się, dlaczego warto sięgać po lokalne superfoods zamiast egzotycznych:
- Świeżość i dojrzałość - lokalne produkty są zbierane, gdy są w pełni dojrzałe, dzięki czemu zawierają maksymalną ilość składników odżywczych
- Mniejszy ślad węglowy - nie są transportowane przez tysiące kilometrów, co zmniejsza negatywny wpływ na środowisko
- Wsparcie lokalnych producentów - kupując polskie produkty, wspieramy lokalną gospodarkę
- Dostosowanie do lokalnych warunków - lokalne rośliny są najlepiej przystosowane do naszego klimatu i mogą lepiej odpowiadać na potrzeby naszego organizmu
- Niższa cena - lokalne superfoods są zazwyczaj znacznie tańsze niż ich egzotyczne odpowiedniki
Polskie superfoods - co warto włączyć do diety?
1. Kiszona kapusta - polski probiotyk
Kiszona kapusta to prawdziwy skarb polskiej kuchni. Jest bogata w probiotyki, czyli dobroczynne bakterie, które wspierają zdrowie jelitowej mikroflory. Zawiera także dużo witaminy C, która wspiera odporność, oraz witaminy K2, ważnej dla zdrowia kości i układu sercowo-naczyniowego. Regularne spożywanie kiszonej kapusty może poprawić trawienie, wzmocnić odporność i przyczynić się do lepszego wchłaniania składników odżywczych.
Jak włączyć do diety: jako dodatek do obiadu, składnik sałatek, baza do zupy kapuśniak.
2. Kaszubskie borówki (czarne jagody)
Czarne jagody, które obficie rosną w polskich lasach, szczególnie na Kaszubach, są prawdziwą bombą antyoksydacyjną. Zawierają antocyjany, które chronią komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, wspierają zdrowie oczu i mózgu oraz poprawiają pamięć. Borówki mają także właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, co czyni je skutecznym środkiem na infekcje dróg moczowych.
Jak włączyć do diety: świeże jako przekąska, dodatek do jogurtu, składnik koktajli, nadzienie do pierogów.
3. Miód gryczany - polski odpowiednik miodu Manuka
Miód gryczany, produkowany przez pszczoły z nektaru kwiatów gryki, ma ciemną barwę i charakterystyczny, intensywny smak. Jest bogaty w przeciwutleniacze, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Zawiera także rutynę, która wzmacnia naczynia krwionośne, oraz kwercetynę o właściwościach przeciwzapalnych. Miód gryczany ma także silne właściwości antybakteryjne, podobne do słynnego miodu Manuka z Nowej Zelandii.
Jak włączyć do diety: jako naturalny słodzik do herbaty, dodatek do jogurtu, składnik dressingów do sałatek.
4. Kasza jaglana - polskie złoto
Kasza jaglana, otrzymywana z prosa, była podstawą diety naszych przodków. Jest lekkostrawna, nie zawiera glutenu i ma zasadotwórczy wpływ na organizm, co pomaga przywrócić równowagę kwasowo-zasadową. Kasza jaglana jest bogata w lecytynę, która wspiera pracę mózgu i układu nerwowego, oraz krzem, ważny dla zdrowia skóry, włosów i paznokci. Zawiera także witaminy z grupy B, żelazo, magnez i antyoksydanty.
Jak włączyć do diety: jako baza do śniadaniowych owsianek, dodatek do zup, składnik kotletów warzywnych, podstawa do deserów.
5. Siemię lniane - polski odpowiednik nasion chia
Siemię lniane, czyli nasiona lnu, to skarbnica kwasów omega-3, które wspierają pracę mózgu, serca i mają właściwości przeciwzapalne. Siemię zawiera także lignany o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym oraz błonnik, który reguluje pracę jelit i wspiera uczucie sytości. W przeciwieństwie do nasion chia, siemię lniane jest znacznie tańsze i dostępne w każdym sklepie.
Jak włączyć do diety: zmielone jako dodatek do koktajli, jogurtów, owsianek, posypka do sałatek.
6. Owoce dzikiej róży - witaminowa bomba
Dzika róża to roślina powszechnie występująca w Polsce, której owoce zawierają niezwykle dużo witaminy C - znacznie więcej niż cytrusy. Poza tym są bogate w witaminy A, E, K, flawonoidy, karotenoidy i kwasy organiczne. Owoce dzikiej róży wspierają odporność, mają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, a także spowalniają procesy starzenia się komórek.
Jak włączyć do diety: w postaci herbatki, konfitury, syropu, dodatku do kompotów.
7. Pokrzywa - polskie superfood dla wegetarian
Pokrzywa, często traktowana jako niepożądany chwast, jest w rzeczywistości wartościową rośliną leczniczą i jadalną. Zawiera duże ilości żelaza, wapnia, potasu, krzemu i magnezu, a także witaminy A, C, K i z grupy B. Pokrzywa ma właściwości oczyszczające, moczopędne, przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Jest szczególnie cenna dla osób na diecie wegetariańskiej ze względu na wysoką zawartość łatwo przyswajalnego żelaza.
Jak włączyć do diety: jako składnik zup, smoothie, pesto, dodatek do sałatek.
8. Kwas buraczany - polski probiotyk 2.0
Kwas buraczany, czyli sok z kiszonych buraków, to tradycyjny polski napój fermentowany. Zawiera probiotyki, które wspierają florę bakteryjną jelit, oraz betaninę - silny przeciwutleniacz o właściwościach przeciwnowotworowych i przeciwzapalnych. Kwas buraczany wspomaga trawienie, detoksykację wątroby, obniża ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
Jak włączyć do diety: jako baza do zupy - chłodnika, dodatek do soków, samodzielny napój.
9. Żurawina błotna - polski superfood na infekcje
Żurawina błotna, występująca na torfowiskach północnej Polski, jest blisko spokrewniona z amerykańską żurawiną, ale ma podobne właściwości. Zawiera proantocyjanidy, które zapobiegają przyleganiu bakterii do ścian dróg moczowych, dzięki czemu jest skuteczna w profilaktyce i leczeniu infekcji dróg moczowych. Żurawina ma także właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
Jak włączyć do diety: w postaci soku, suszona jako dodatek do owsianek, składnik sosów.
10. Olej lniany - źródło omega-3
Olej lniany, tłoczony na zimno z nasion lnu, jest jednym z najbogatszych roślinnych źródeł kwasów omega-3, które wspierają pracę mózgu, obniżają poziom cholesterolu i mają właściwości przeciwzapalne. Olej lniany zawiera także witaminę E, która chroni komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Ważne jest, aby olej lniany był świeży i przechowywany w ciemnej butelce w lodówce.
Jak włączyć do diety: jako dodatek do koktajli, sałatek, twarogu (nigdy nie podgrzewać!).